ಇಡೀ ದೇಶದ ಗಮನ ಸೆಳೆದಿದ್ದ ಕರ್ನಾಟಕ ಚುನಾವಣೆಯ ಫಲಿತಾಂಶ ಪ್ರಕಟವಾಗಿದೆ. ಆಡಳಿತಾರೂಢ ಬಿಜೆಪಿಯನ್ನು ಗದ್ದುಗೆಯಿಂದ ಕೆಳಗಿಳಿಸಿರುವ ಮತದಾರರು, ಮತ್ತೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಕೈಗೆ ಅಧಿಕಾರ ಒಪ್ಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿನ ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಭಾರಿ ಹಿನ್ನಡೆ ಉಂಟುಮಾಡಿದೆ. ಸ್ವತಃ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಹಾಗೂ ಗೃಹ ಸಚಿವ ಅಮಿತ್ ಶಾ ಅವರು ಸತತ ರಾಲಿಗಳು ಹಾಗೂ ರೋಡ್‌ ಶೋಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದ್ದರೂ ಅವರ ಪ್ರಚಾರಗಳು ಬಿಜೆಪಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಗೆಲ್ಲಿಸಿ ಮತ್ತೆ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬರುವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಸಫಲಗೊಳಿಸಿಲ್ಲ.
‘ಡಬಲ್ ಎಂಜಿನ್’ ಸರ್ಕಾರ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಡಬಲ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಥ ನೀಡಲಿದೆ ಎಂಬ ಘೋಷಣೆಗಳಿಗೆ ಮತದಾರ ಕಿವಿಗೊಟ್ಟಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ ಒಂದು ಎಂಜಿನ್ ಅನ್ನು ‘ಆಫ್’ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಬಿಜೆಪಿಯ ಸೀಟುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಭಾರಿ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಇಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ‘ಡಬಲ್ ಎಂಜಿನ್’ಗೆ ತಮ್ಮ ಬೆಂಬಲವಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಸ್ಪಷ್ಟ ಸಂದೇಶ ರವಾನಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆಯ ವಿವಾದ
ಚುನಾವಣೆಯ ಕಾವು ಆರಂಭವಾದ ಸಂದರ್ಭದಿಂದಲೂ ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಹಿನ್ನಡೆ ಉಂಟು ಮಾಡಿದ್ದು ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆಯ ವಿಚಾರ. ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಮತ್ತು ಡೀಸೆಲ್ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆಯ ಜತೆಗೆ ಅಗತ್ಯ ವಸ್ತುಗಳ ದರ ತುಟ್ಟಿಯಾಗಿದ್ದು ಜನತೆಯಲ್ಲಿ ಆಕ್ರೋಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು. ಅದು ಚುನಾವಣೆ ಮೇಲೆ ನೇರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದೆ. ಅಡುಗೆ ಎಣ್ಣೆ, ಬೇಳೆ ಕಾಳುಗಳು, ಧಾನ್ಯಗಳು ಮುಂತಾದವುಗಳ ಬೆಲೆ ಗಗನಮುಖಿಯಾಗುತ್ತಲೇ ಇದೆ. ಇದನ್ನು ಬಿಜೆಪಿ ನಾಯಕರು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತಹ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ಕೆಂಗಣ್ಣಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿತ್ತು. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮನೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊತ್ತುಕೊಳ್ಳುವ ಮಹಿಳೆಯರು ಒಲೆಯ ಬಿಸಿ ಜತೆಗೆ ಅಗತ್ಯ ವಸ್ತುಗಳು ಕೈ ಸುಡುವಂತಾದ ಧಗೆಯಲ್ಲಿ ಬಸವಳಿದಿದ್ದರು.
ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ ನಿರ್ಗಮನದಿಂದ ನಾಯಕತ್ವದ ಕೊರತೆ
ಕಳೆದ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಯನ್ನು ಏಕೈಕ ದೊಡ್ಡ ಪಕ್ಷವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಂತೆ ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ಮಾಜಿ ಸಿಎಂ ಬಿ ಎಸ್ ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ ಅವರ ಪಾತ್ರ ದೊಡ್ಡದು. ಆದರೆ ಬಿಜೆಪಿ ಹೈಕಮಾಂಡ್ ಅವರನ್ನು ಬಲವಂತವಾಗಿ ಸಿಎಂ ಗಾದಿಯಿಂದ ಇಳಿಯುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಅವರು ಸೂಚಿಸಿದ ಬಸವರಾಜ ಬೊಮ್ಮಾಯಿ ಅವರನ್ನೇ ಸಿಎಂ ಆಗಿ ನೇಮಿಸಿದರೂ, ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ ಅವರ ಕಣ್ಣೀರು ಅವರನ್ನು ನಂಬಿಕೊಂಡ ಮತದಾರರ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿತ್ತು. ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ ಅವರನ್ನು ನಡೆಸಿಕೊಂಡ ರೀತಿ ಹಾಗೂ ಅವರ ನಂತರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಸಮರ್ಥ ನಾಯಕನನ್ನು ಬೆಳೆಸಲು ವಿಫಲವಾಗಿರುವುದು ಬಿಜೆಪಿಯ ದೊಡ್ಡ ಹಿನ್ನಡೆ. ಸಿಎಂ ಬೊಮ್ಮಾಯಿ ಆದಿಯಾಗಿ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಜನರನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸಬಲ್ಲ ಹಾಗೂ ಮುನ್ನಡೆಸಬಲ್ಲ ವರ್ಚಸ್ವಿ ನಾಯಕ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು ಅದರ ಸೋಲಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ಮೋದಿ, ಅಮಿತ್ ಶಾ ಅವಲಂಬನೆ
ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿನ ಬಿಜೆಪಿ ನಾಯಕರು ಪ್ರತಿ ಬಾರಿಯೂ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರ ಹೆಸರು ಹೇಳಿಕೊಂಡು ಮತ ಯಾಚಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಆರೋಪವಿದೆ. ಮೋದಿ ಅವರಿಗೆ ಮತ ನೀಡಿ ಎಂದು ಪ್ರಚಾರದ ವೇಳೆ ಮನವಿ ಮಾಡುವ ಬಿಜೆಪಿ ನಾಯಕರಿದ್ದಾರೆ. ಮೋದಿ ಹಾಗೂ ಗೃಹ ಸಚಿವ ಅಮಿತ್ ಶಾ ಅವರ ಹೆಸರನ್ನು ಬಹುತೇಕ ನಾಯಕರು ನೆಚ್ಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಕಳೆದ ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಬಿಜೆಪಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಇದೇ ರೀತಿ ಮತಯಾಚಿಸಿದ್ದರು. ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಇದೇ ಟ್ರೆಂಡ್ ಮುಂದುವರಿದಿತ್ತು. ನಾಯಕರಾಗಿ ತಮ್ಮ ಶಕ್ತಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಈ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ತಾವು ಹೇಗೆ ನೆಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಮತದಾರರಲ್ಲಿ ಮೂಡಿದೆ.
ಅಲ್ಲದೆ, ಈ ಬಾರಿ ಬಿಜೆಪಿ ವಿರುದ್ಧ ಜನರ ಅಸಮಾಧಾನ ಎಷ್ಟಿತ್ತೆಂದರೆ ಸ್ವತಃ ಮೋದಿ, ಅಮಿತ್ ಶಾ ಪ್ರಚಾರ ನಡೆಸಿದ ಕೆಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಅದರ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸೋಲಾಗಿದೆ. ಅಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರ ನಾಯಕರ ಮ್ಯಾಜಿಕ್ ನಡೆದಿಲ್ಲ.
40 ಪರ್ಸೆಂಟ್ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಆರೋಪ
ಬಸವರಾಜ ಬೊಮ್ಮಾಯಿ ನೇತೃತ್ವದ ಸರ್ಕಾರ ಅನೇಕ ಗುರುತರ ಆರೋಪಗಳಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿತ್ತು. ಅದರಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಸದ್ದು ಮಾಡಿದ್ದು 40% ಕಮಿಷನ್. ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿನ ಯಾವುದೇ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಗಳು ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ಬಂದರೂ ಗುತ್ತಿಗೆದಾರರಿಂದ ಅದಕ್ಕೆ ಮಂಜೂರಾದ ಹಣದಿಂದ ಶೇ 40ರಷ್ಟು ಕಮಿಷನ್ ಅನ್ನು ಶಾಸಕರು, ಸಚಿವರು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಆರೋಪಿಸಿತ್ತು. ಗುತ್ತಿಗೆದಾರ ಸಂತೋಷ್ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಪ್ರಕರಣ ಅಲ್ಲೋಲಕಲ್ಲೋಲ ಸೃಷ್ಟಿಸಿತ್ತು. ಈ ಪ್ರಕರಣ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ಗೆ ಪ್ರಬಲ ಅಸ್ತ್ರವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿತ್ತು. ಮುಂದೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಇದೇ ವಿಚಾರವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಸಿಎಂ ಬೊಮ್ಮಾಯಿ ವಿರುದ್ಧ ‘ಪೇಸಿಎಂ’ ಅಭಿಯಾನ ನಡೆಸಿತ್ತು. ಇದೆಲ್ಲವೂ ಜನರ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ.
ಹಿಜಾಬ್, ನಂದಿನಿ, ಉರಿಗೌಡ ನಂಜೇಗೌಡ ವಿವಾದಗಳು
ರಾಜಕೀಯೇತರ ವಿವಾದಗಳಲ್ಲಿನ ನಿಲುವು ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಉರುಳಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ. ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಚರ್ಚೆಗೆ ಗ್ರಾಸವಾಗಿ, ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಮೆಟ್ಟಿಲೇರಿದ ಹಿಜಾಬ್ ವಿವಾದ ಕೂಡ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಹಾನಿ ಉಂಟುಮಾಡಿದೆ. ಇದು ಅನಗತ್ಯ ವಿವಾದ ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಅನೇಕರಲ್ಲಿ ಮೂಡಿತ್ತು. ಅದೇ ರೀತಿ ಹಲಾಲ್ ವಿಚಾರ ಕೂಡ ಧರ್ಮಾಧರಿತ ಚರ್ಚೆಗೆ ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿತ್ತು. ಟಿಪ್ಪುವನ್ನು ಕೊಂದವರು ಉರಿಗೌಡ ಮತ್ತು ನಂಜೇಗೌಡ ಎಂಬ ವಾದ ಮುಂದಿಟ್ಟಿದ್ದ ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಅದರ ಮೂಲವನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುವುದು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಈ ವಿಚಾರ ಲಾಭವಾಗುವ ಬದಲು ಬ್ಯಾಕ್ ಫೈರ್ ಆಯಿತು. ಇದರಿಂದ ಸಂಕಷ್ಟವೇ ಜಾಸ್ತಿ ಎಂಬುದನ್ನು ಅರಿತು ಕಮಲ ಪಾಳೆಯ ಉರಿಗೌಡ ಹಾಗೂ ನಂಜೇಗೌಡರನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟಿತು. ಆದರೆ ಅದರ ನಂತರ ಮುನ್ನೆಲೆಗೆ ಬಂದ ನಂದಿನಿ ವಿವಾದ ಬಿಜೆಪಿ ಪಾಲಿಗೆ ಬಿಸಿತುಪ್ಪವಾಯಿತು. ನಂದಿನಿಯನ್ನು ಅಮೂಲ್ ಜತೆ ವಿಲೀನಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಆರೋಪಕ್ಕೆ ಬಿಜೆಪಿ ಎಷ್ಟೇ ಸಮಜಾಯಿಷಿ ನೀಡಿದರೂ ಅದು ಪಕ್ಷದ ನಡೆಯನ್ನು ಜನರು ಅನುಮಾನದಿಂದ ನೋಡುವಂತಾಯಿತು. ಇಂತಹ ಹಲವು ಹತ್ತು ವಿವಾದಗಳು ಪಕ್ಷದ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಜರ್ಜರಿತಗೊಳಿಸಿತು.
ಗುಜರಾತ್ ಮಾಡೆಲ್ ವಿಫಲ
ಗುಜರಾತ್ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಹಳೆಯ ಮುಖಗಳನ್ನು ಬದಿಗೆ ಸರಿಸಿ ಹೊಸ ಮುಖಗಳಿಗೆ ಟಿಕೆಟ್ ನೀಡುವ ಬಿಜೆಪಿ ತಂತ್ರ ವರ್ಕೌಟ್ ಆಗಿತ್ತು. ಅದೇ ತಂತ್ರವನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ಪ್ರಯೋಗಿಸಿತ್ತು. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಜನರ ಭಾವನೆ ಯಾವ ರೀತಿ ಇದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡದೆ, ಕೆಲವು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಬಲಿಪಶುಗಳನ್ನಾಗಿಸಿದ್ದು ಬಿಜೆಪಿ ಹೈಕಮಾಂಡ್ ಮಾಡಿಕೊಂಡ ಎಡವಟ್ಟು. ಇದು ರಾಜ್ಯದ ಬಿಜೆಪಿ ಬೆಂಬಲಿಗರಲ್ಲಿಯೂ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಬಿತ್ತಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಪುತ್ತೂರಿನಲ್ಲಿ ಅರುಣ್ ಕುಮಾರ್ ಪುತ್ತಿಲ ಬಿಜೆಪಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ವಿರುದ್ಧ ಪಕ್ಷೇತರರಾಗಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದ್ದು, ಇಡೀ ರಾಜ್ಯ ಬಿಜೆಪಿ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಸದ್ದು ಮಾಡಿತ್ತು. ಪುತ್ತಿಲ ಅವರನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಅವರ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಸೇರದ ಮತದಾರರೂ ಮಾತನಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಬಿಜೆಪಿಯು ಜನರ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗೆ ವಿಫಲವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿ. ಟಿಕೆಟ್ ಹಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಕಮಲ ಪಾಳೆಯ ಅನುಸರಿಸಿದ ಗುಜರಾತ್ ಮಾಡೆಲ್, ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಒಗ್ಗಲಾರದು ಎಂಬ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಿಚಾರ ಕೇಂದ್ರದ ‘ಚಾಣಕ್ಯ’ರಿಗೆ ಅರಿಯದೆ ಹೋಗಿತ್ತು.
ಲಿಂಗಾಯತ ವಿವಾದ
2018ರ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮ ವಿವಾದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ಗೆ ಮಾರಕವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿತ್ತು. ಅದೇ ಸನ್ನಿವೇಶ ಬಿಜೆಪಿ ಈ ಬಾರಿ ಎರವಾಗಿದೆ. ಲಿಂಗಾಯತ ನಾಯಕರನ್ನು ಬಿಜೆಪಿ ಮೂಲೆಗುಂಪು ಮಾಡುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಅಸ್ತ್ರವನ್ನು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪ್ರಯೋಗಿಸಿತು. ಜಾತಿ ವಿವಾದ ಮತದಾರರ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದು ಸುಳ್ಳಲ್ಲ. ಉರಿಗೌಡ ಮತ್ತು ನಂಜೇಗೌಡ ವಿಷಯಗಳ ಮೂಲಕ ಒಕ್ಕಲಿಗರನ್ನು ಬಿಜೆಪಿ ಅವಮಾನಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದ್ದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿಗರು, ಬಳಿಕ ಲಿಂಗಾಯತ ನಾಯಕರ ವಿಚಾರವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ ಅವರನ್ನು ಅಧಿಕಾರದಿಂದ ಕೆಳಕ್ಕಿಳಿಸಿದ್ದು, ಜಗದೀಶ್ ಶೆಟ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮಣ ಸವದಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ನಾಯಕರಿಗೆ ಟಿಕೆಟ್ ನೀಡದೆ ಇದ್ದಿದ್ದು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಲಿಂಗಾಯತ ಮತಗಳು ಕೇಸರಿಯಿಂದ ದೂರವಾಗಲು ಕಾರಣವಾದವು. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನ ಬಜರಂಗ ದಳ ನಿಷೇಧ ಹೇಳಿಕೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಹನುಮಾನ್ ಚಾಲೀಸದ ಪ್ರತ್ಯಸ್ತ್ರ ಪ್ರಯೋಗಿಸಿದರೂ ಅದು ಫಲ ಕೊಡಲಿಲ್ಲ.
ಆಡಳಿತ ವಿರೋಧಿ ಅಲೆ
ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸಿದ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಜನರು ಮತ್ತೆ ಅಧಿಕಾರ ಕೊಟ್ಟ ಉದಾಹರಣೆ ಹುಡುಕಲು ಹಲವು ದಶಕಗಳಷ್ಟು ಹಿಂದೆ ಹೋಗಬೇಕು. ಪ್ರತಿಬಾರಿಯೂ ಇಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತ ವಿರೋಧಿ ಅಲೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದೆ. ಅದು ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಕೂಡ. ಆದರೆ ಕಳೆದ ಬಾರಿಗಿಂತ ಸುಮಾರು 40 ಸೀಟುಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿರುವುದು ಜನಾಕ್ರೋಶ ತೀವ್ರವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. 2013ರ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ 122 ಸೀಟುಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತ್ತು. 2018ರಲ್ಲಿ ಅದು 42 ಸೀಟುಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಕೇವಲ 80 ಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಕುಸಿದಿತ್ತು. ಇದು ಆಡಳಿತ ವಿರೋಧಿ ಅಲೆಯ ಸೂಚಕವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಜನರು ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಬಹುಮತ ನೀಡಿರಲಿಲ್ಲ. ಹಾಗಿದ್ದರೂ ಬಿಜೆಪಿ 64 ಸೀಟುಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತ್ತು. ಅದು ಈ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಟಾ ಆಗಿದೆ. ಬಿಜೆಪಿಯ ಜತೆಗೆ ಜೆಡಿಎಸ್ ಸೀಟುಗಳನ್ನು ಕೂಡ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಕಸಿದುಕೊಂಡಿದೆ. ಆಡಳಿತಾರೂಢ ಪಕ್ಷದ ವಿರುದ್ಧದ ಅಲೆ ಇಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿರುವುದು ಸ್ಪಷ್ಟ.
ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಬ್ಬರದ ಪ್ರಚಾರ
ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ಅವರ ‘ಭಾರತ್ ಜೋಡೋ ಯಾತ್ರೆ’ ಮೂಲಕ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಹೊಸ ಹುಮ್ಮಸ್ಸು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತ್ತು. ಒಂದೆಡೆ ತನ್ನ ಸರ್ಕಾರ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದ ಉತ್ತಮ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಬಿಜೆಪಿ ಅವುಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿ ಜನರಿಗೆ ಅನ್ಯಾಯ ಮಾಡಿದೆ ಎಂಬ ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ನಡೆಸಿತು. ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆ, ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ, ಅದಕ್ಷತೆಯ ಆರೋಪಗಳ ಜತೆಗೆ ಧರ್ಮ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಗತಿಗಳ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿತು. ಸರ್ಕಾರದ ಲೋಪಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುವ ಹಾಗೂ ಅದರ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಯಶಸ್ವಿಯಾದವು. ಚುನಾವಣೆಯ ಪ್ರಚಾರ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಹೆಣೆಯಲು ಒಂದು ವರ್ಷಕ್ಕೂ ಮುನ್ನವೇ ತಂಡಗಳು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದವು. ಇವುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನೇ ಬಿಜೆಪಿ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ.
ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಾರಣ
ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಸರ್ಕಾರ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸುವ ಅವಕಾಶ ಸಿಕ್ಕಿದ್ದೂ ವಿರಳ. ಕೇಂದ್ರದ ನಾಯಕರು ಇದೇ ‘ಡಬಲ್ ಎಂಜಿನ್’ ಸರ್ಕಾರದ ಬಗ್ಗೆ ಪದೇ ಪದೇ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದ್ದರು. ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಎರಡೂ ಕಡೆ ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸುಗಮವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದು ಅವರ ಪ್ರತಿಪಾದನೆ. ಇತಿಹಾಸದ ಪುಟ ತೆರೆದು ನೋಡಿದರೆ ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಪಕ್ಷ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸಲು ಮತದಾರ ಅವಕಾಶ ನೀಡಿದ್ದು ತೀರಾ ಕಡಿಮೆ. 2018ರ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ದೊಡ್ಡ ಪಕ್ಷವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ್ದರೂ ಅದಕ್ಕೆ ಬಹುಮತ ಬಂದಿರಲಿಲ್ಲ. ಬಳಿಕ ನಡೆದ ‘ಆಪರೇಷನ್’ ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರ ರಚಿಸಲು ನೆರವಾಗಿತ್ತು. ಒಂದು ಎಂಜಿನ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಯಾಸಪಟ್ಟು ಸೇರಿಸಿದ್ದರೂ, ಅದರಿಂದ ಜನರು ಪ್ರಯೋಜನ ಸಿಕ್ಕಿಲ್ಲ ಎಂದು ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
